Maria Pietrusza Budzyńska

Twórczyni i pionierka terapii przez teatr – teatroterapii dla ludzi wykluczonych i dyskryminowanych z powodów niepełnosprawności, biedy, konfliktów z prawem, zaburzeń i chorób psychicznych, wybitnych uzdolnień.

Reformatorka w teatrze. Od 1995 roku ludzie z niepełnosprawnością intelektualną–mimo oporów i wątpliwości środowisk teatralnych stanęli –po raz pierwszy w historii teatru Polskiego -na deskach teatrów ważnych dla kultury, gdzie jak powiedział Tadeusz Nyczek (a potem wycofał się po obejrzeniu spektaklu Marii P. Budzyńskiej „Świat nie wierzy łzom”): „ludzie chorzy, dzieci i zwierzęta nie mają prawa wstępu na tę świętą scenę”.
Założycielka pierwszego, zinstytucjonalizowanego Teatru Ludzi Niepełnosprawnych w Polsce w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie w 1995 roku i działał do 2009 roku.

Inicjatorka współpracy z reżyserem/dyrektorem Teatru K. Babickim i choreografem J. Tomasikiem oraz zespołem aktorów Teatru przy produkcji „Hamleta” 2004. Zatrudniono na umowy o pracę 7 aktorów z niepełnosprawnością intelektualną- ten eksperyment społeczny i teatralny był wydarzeniem artystycznym w 2005. Był też przełomem mentalnym
i świadomościowym a także emancypacyjnym w obydwu środowiskach – od tego czasu w wielu miastach Polski powstają teatry inicjowane przez wybitnych i znanych twórców teatralnych, w których pracują i grają ludzie z różnymi niepełnosprawnościami.

Promotorka zajęć i przedmiotu teatroterapii na uczelniach wyższych i artystycznych. Prowadziła do niedawna zajęcia i warsztaty teatralne dla studentów uczelni w kraju i dla różnych środowisk pedagogicznych/teatralnych w Moskwie, Kijowie, Berlinie, UMCS w Lublinie, Uniwersytecie Łódzkim, i innych. W Teatroterapii Lubelskiej powstało około 60 prac magisterskich, doktorskich i habilitacyjnych badających i opisujących zjawisko i ideę oraz wyniki stosowania metody teatroterapeutycznej w laboratorium teatru ludzi niepełnosprawnych w Lublinie.

Jest reżyserem i twórcą kilkunastu happeningów ulicznych, wielu spektakli ulicznych i ponad dwudziestu pięknych i wzruszających spektakli teatralnych. Obliczono, że Teatroterapia zagrała ponad 1200 spektakli w ciągu 26 lat. Wystawiane były: na scenie Teatru im. Juliusza Osterwy (9 premierowych spektakli), Teatru Królewskiego w Namur, Miejskiego Teatru w Arnhem, scenie Teatru Dramatycznygo w Veszprem, w miastach (ze spektaklem ulicznym „Dell’arte dla…” – granym przez 12 lat, około 150 razy) w Niemczech- Berlin, Espelkamp i Munster, na Ukrainie, Słowacji, Węgrzech, w Polsce – w małych i wielkich miastach: Lublinie, Warszawie, Wrocławiu, Bydgoszczy, Suwałkach, Nowej Soli, Łodzi, Świdniku, Krakowie, Poznaniu,, Gdańsku, Katowicach, Białymstoku,, Szczecinie, Olsztynie, Opolu, Słupsku, Elblągu, Sandomierzu, Kazimierzy Dolnym, Zamościu, Puławach, Łomży, Siedlcach,, Bieczu,, Płocku, Kielcach. W niektórych z tych miast Teatroterapia występowała kilkanaście nawet razy, jak np. w Łodzi, Gdańsku, Warszawie, Krakowie.

Łukasz Witt– Michałowski

(http://kajros.pl/maria-pietrusza-budzynska/)

Pin It on Pinterest